Qadinkimi.com iranlı şairə Füruğ Fərruxzadın "Yer ayələri" şeirini təqdim edir. 

Füruğ Fərruxzad  

1935-ci il yanvarın 5-i Tehranda, hərbiçi ailəsində doğulub. Ailədə ondan başqa 6 uşaq da var idi. 9-cu sinfi bitirəndən sonra Fərruxzad orta sənət məktəbinə daxil olub. 17 yaşında məzhəkəçi Pərviz Şapur ilə evlənib. Oğlu Kamyar dünyaya gələndə ona "Sənin üçün bir şeir" adlı əsər həsr edib. İki ildən sonra şairə ailədəki münaqişələr üzündən həyat yoldaşından ayrılır. Füruğun  "Günahlar və günahkarlar haqqında..." şeiri çap ediləndən sonra başına olmazın hadisə gəlir. Birinci misrası belədir: "Mən bir günah işlədim". Bu şeirdə bir kişiyə olan gizli sevgisindən bəhs edir. Cəmiyyətin müxtəlif təbəqələrindən təhqirlər eşidir,  tənqidlərə məruz qalır. Oğlunu görməyə qadağa qoyulur, himayədarlığı əlindən alınır. Tehrana qayıdarkən 1955-ci ildə "Əsir" adında şeirlər məcmuəsini çap etdirir. 1958-də Fərruxzad Avropada filosof İbrahim Gülüstan ilə tanış olur və "Ev qaradır" adlı filmin ideyasını ondan alır (bu vaxta qədər şairənin daha iki kitabı işıq üzü görmüşdü – "Divar" və "Üsyan"). Cüzam xəstəliyindən əzab çəkənlərdən bəhs edən film Təbrizdə çəkilir və tezliklə bütün dünyada şöhrət qazanır. Füruğ Fərruxzad xəstə bir uşağı oğulluğa götürür. 1963-cü ildə "Başqa bir doğuluş" adında son şeirlər məcmuəsini nəşr etdirir.

Füruğ Fərruxzad 1967-ci ildə avtomobil qəzasında həlak olub. Uşaqlarla dolu avtobusla toqquşmamaq üçün idarə etdiyi maşını divara çırpıb və xəstəxanaya aparılarkən yolda dünyasını dəyişib.

Yer ayələri 

Bərəkət tərk etdi yer kürəsini,

Günəş buza döndü

Yaşıllıqlar soldu, balıqlar öldu

Dənizlər qurudu, dağlar yıxıldı.

Torpaq ölüləri dəfn olunmağa

qəbul etmədi.

Gecə rəngi qaçmış pəncərələrdə

şübhəli kölgə tək - daim üsyanda.

…Və yollar sonunu qaranlıqlarda

buraxıb sonunda təslim oldular.

Uğur və sevgini anmadı kimsə.

Təklik daxmasında doğuldu heçlik.

Qanlardan qorxunc bir qoxu qalxaraq

Qadınlar doğduğu uşaqlar bütün

başsız oldular.

Beşiklər hamısı utandığından

Soyuq məzarlarda itib-batdılar.

Nə acı, dəhşətli, qara bir zaman.

Ehtiyac kor etdi vicdan gözünü,

vicdanın gücünü.

Vicdan qüdrətini ehtiyac yendi.

Peyğəmbərlər ac, lüt...

Ulu Tanrının

vədə yerlərini qoyub qaçdılar.

Və itkin quzular susuz səhrada,

Çoban çağrısını eşitmədilər.

Güzgünün önündə sanki təsvirlər,

rənglər, hərəkətlər, tərsələşirdi.

Alçaq adamların, fahişələrin,

sardı üzlərini müqəddəs işıq.

Şərab bataqlığı pis qoxusuyla

Sakit, hərəkətsiz ziyalıları

içinə çəkdi.

Zərnigar kitablar qəfəsələrdə —

Siçanlar onları didib, sökdülər.

Günəş ölmüşdü…

Gələcək -

Uşaqlar zehnində ancaq

Bilinməz qaranlıq bir şey olmuşdu.

Uşaqlar anlamsız bu sözü yalnız,

yazı dəftərində,

qara ləkələrlə təsvir etdilər.

Ruhən ölmüş millət...

hədəfsiz və dalğın, heyrət içində

daşınırdı burdan o biri yerə.

Cinayətə rəğbət hissi onların,

Əlləri içində düyünlənmişdi.

Öz dəhşətlərində qərq olmuşdular.

Bəzən bir qığılcım, kiçik qığılcım

Bu səssiz milləti tərpətsəydi də,

Hədəfsiz olduqdan xalqın hamısı

Didib bir-birini parçalardılar,

bu tərpənişdə.

Onlar bir-birinin başını kəsib,

Al qan içindədi.

Körpə qızlar ilə birgə yatırdı əkə kişilər.

Öz dəhşətlərində boğulmuşdular.

Günahkarlıq hissi kor ruhlarını,

çolaq eləmişdi vicdanlarını.

Edam günlərində dar ağacında

Bir məhkum gözünü oyub sökəndə

dalıb özlərinə səfil adamlar

Şəhvət dolu hisslə

yorğun və düşgün.

Çürük damarları edərdi nalə.

Bu kiçik canilər dar meydanlarda,

Durub heyran-heyran,

baxırdılar onlar fəvvarələrə.

Bəlkə də əzilmiş gözlər içində

Qalmışdı yarıcan nəfəssiz təlaş.

Ki o, istəyirdi son nəfəsində,

Sular nəğməsi tək qutsal bir inanc

İnanc bağışlasın bezmiş canlara.

Bəlkə də, bəlkə də...

...ancaq nə yazıq!

Günəş ölmüşdü.

Və kimsə bilmirdi

ki ürəklərdən,

uçan o pərişan, solğun göyərçinin adı Eşq idi.

Adı sevgiydi.

Ey dustaq fəryadı!

Sənin ruhundakı umudsuzluğun

Böyük ehtişamı işığa doğru

Cığır açacaqmı bu qaranlıqdan?

Ey dustaq çağrısı!

Ey sönən, buzlaşan sonuncu fəryad...

P.S: Bu şeiri Füruğ özü səsləndirib... 

Çevirdi: Güntay Gəncalp

qadinkimi.com