- Atam Aslan Əlikram oğlu Ağaverdiyev 1952- ci il avqustun 24- də Bakıda anadan olub. Paytaxtın Zevin (indiki Əziz Əliyev) küçəsindəki müəssisədə anbardar işləyirdi. Üç qız atası idi. Gözəl ailə başçısı idi. Ailəcanlı, vətənini, millətini sevən, qonaqpərvər, mülayim, sakit təbiətli, çox üzüyola bir insan idi. Bizi Azərbaycanın bütün rayonlarına aparardı, gəzdirərdi. Çox, çox yaxşı ata idi. (Kövrəlir).

 

- Həmin gün atam çox narahat idi, elə hey deyirdi "bu gün nəsə olacaq”. Yanvarın 19- da işdən çıxıb Naxçıvan mehmanxanasının qarşısına gedib. Sonra evə gəlib anama deyib ki, ora yaman çox adam yığışıb. Nigaranam, nəsə olacaq. Sonra yenə evdən çıxdı və bu onun son gedişi oldu... 

- Biz həyət evində olurduq o vaxt. Küçə qapısının ağzında dayanıb atamı gözləyirdik. Güllə səsləri gəlirdi. Birdən kimsə "qardaşımı öldürdülər, qardaşımı öldürdülər” deyib qışqırmağa başladı. Sonra qonşumuzun uşağı gəlib bizə dedi ki, "yerdə göz gördüm”. Babam evdən çıxdı, bir müddət sonra qayıdıb gəldi və bizi qorxuya salmamaq üçün "heç nə yoxdu qorxmayın, atılan boş güllələrdi, gedin yatın” dedi. Elə bu vaxt evə zəng gəldi. Anama dedilər ki, Aslan ayağından yüngül yaralanıb, təcili "Semaşko” xəstəxanasına gəlin. Anam nəsə inanmadı, "siz Allah, düzünü deyin yüngül yaralanıb?” deyə soruşdu. Ona "hə, qorxmayın ayağından yüngül yaralanıb” dedilər və anam tez-tələsik evdən çıxdı. Ora çatanda görüb ki, hamı atamın başına toplaşıb. Atam isə deyildiyi kimi ayağından yox, qarın nahiyəsindən yaralanıb. Ona cəmi bir güllə dəymişdi lakin bu güllə xüsusi zəhərli güllə olduğu üçün onun nazik və yoğun bağırsaqlarını, mədəsini, böyrəyini, qısacası bütün orqanlarını zədələmişdi. Xəstəxanaya gətirilənə qədər çoxlu qan itirib. İşıqlar kəsildiyindən xəstəxanada çox ağır şəraitdə şam işığında, qəzet alovunun işığında əməliyyat olunub. Ona həmin gecə çoxlu qan vurulmuşdu, lakin qan bədənində dövran etmədiyinə görə Yanvarın 21- də biz onu itirdik. Şəhidlər xiyabanında dəfn edildi. Anam yanına getdiyində huşu yerində olub. Başına gələnləri ona olduğu kimi danışıb. Ölüm ayağında elə hey bizim adımızı deyirmiş: "Mənim üç qızım qaldı Məsmə, Şəbnəm, Afaq...” Çox heyf ki, biz onu son nəfəsində görə bilmədik, elə bildik sağalıb evə gələcək.

- Atam həmin gecə saat 22:00 radələrində keçmiş Naxçıvan mehmanxanasının qarşısına gəlib. Orada sovet əsgərləri ilə üzbəüz dayanan əli körpəli və uşaqlı qadınları görüb çox narahat olub. Üzünü kişilərə tutub sual verib ki: - Siz neynirsiz? Onlar isə cavablarında deyiblər ki: - Qadınlara, uşaqlara əl dəyməzlər. Bu sözü eşidən kimi dərhal əli körpəli və uşaq arabalı qadınları geri çəkib. Onların qarşısında cavanlarla birlikdə sədd çəkib, dayanıblar. Gecə 12-ni keçən kimi atəş əmri verilib. Həmin o qadınların və uşaqların qarşısında sədd çəkmiş bütün cavanları və atamı elə oradaca...

 

 

- Ümumi ölkədə olan-bitəndən narahatlıq duyurdu, mitinqlərə qatılırdı, etiraz səsini ucaldırdı. Amma ağlından belə keçirməzdi ki, bir gün sovet ordusu əliyalın xalqa atəş açar, belə zülm edər. Tək atam yox bunu heç kim ağlına gətirməzdi.

 

- Çox qürur verici duyğudur. Heç bir sözlə izah edilə bilməz, tərifi dilə gəlməz. Lakin heç bir uşağın atasız böyüməsini də istəmərəm.

- Gəlir. Hətta bir dəfə yuxuda gördüm ki, gəlib kənardan bizə baxır, mənsə utanır yaxınlaşmırdım ona. Sonra birdən ağlaya-ağlaya üstünə qaçdım və onun üçün çox darıxdığımı dedim. O da "ağlama qızım, mən daha sizi heç vaxt tək qoymayacam, həmişə sizin yanınızda olacam” dedi. Yuxuda necə ağlamışdımsa, oyandığımda yastığım büsbütün yaş olmuşdu və həmin gün oxuduğumuz məktəbə (atam da o məktəbdə oxumuşdu) atamın büstünün qoyulacağını öyrəndik.  Yuxum demək olar ki çin çıxdı, atamın büstü hər zaman bizimlə idi. Ümumiyyətlə o bizim yuxumuza gələndə hər zaman yaxşı nəsə baş verir.

 

- Doğrudur. Bu bizə az da olsa təsəllidir. Gələcək nəsillərə ötürülən tarixdir. Lakin nədənsə bu tarixi belə silmək istəyirlər. Məktəbin 2- ci mərtəbəsində atamın böyük bir büstü, həyat yolundan bəhs edən guşəsi və digər 20 yanvar şəhidləri ilə bağlı lövhə var idi. Eləcə də Qarabağ döyüşlərində həlak olmuş məktəb məzunlarının barelyefləri və onlar haqqında xüsusi guşə var idi. Hər il 20 yanvar günü şagird və müəllim heyəti onu və digər şəhidləri yad edərdi. Lakin sonradan məktəb təmir edilən zaman bütün bunlar çıxarıldı, təmirdən sonra büst məktəbin həyətinə qoyuldu. Tək atamla bağlı yox, bütün şəhidlərlə bağlı o lövhələr də yığışdırılaraq məktəbin görünməyən bir yerinə, kitabxanasına qoyuldu və bərpa olunmadı. Siz də bilirsiz ki, texnologiya əsrindəyik, indi kitab oxuyan şagird çox nadir tapılar ki, getsin kitabxanada oturub kitab oxusun, üstəlik başını qaldırıb orda asılan o lövhəyə baxsın. Şəhidlərimizlə bağlı o guşəni göz önündən çıxarıb kənar yerə qoymaları, yəni bu biganəlik, laqeydlik hətta deyərdim hörmətsizlik bir şəhid ailəsi olaraq, bir vətəndaş olaraq bizi çox ağrıdır.

 

- Ona ölümündən sonra Azərbaycan Respublikasının 13 yanvar 1992- ci il tarixli, 48 nömrəli qanununa əsasən "Azadlıq Uğrunda Mübariz” fəxri adı verilib və "20 yanvar şəhidi” fəxri adının təsis edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 31 mart 1998- ci il tarixli, 695 nömrəli fərmanına əsasən "20 yanvar şəhidi” fəxri adı verilib.

- Görürük bəli, anama hər ay 20 yanvar şəhid ailələri üçün ayrılan sosial müavinət verilir və bu yaxınlarda 2 otaqlı mənzillə də təmin olunub. Hətta anam o müavinət puluna Şağan qəsəbəsindəki evimizdə atamın xatirəsinə bir kiçik bulaq da tikdirib Soruşuruq anamdan ki, aldığın pulu da bulağın sayğacına yatırırsan. Bunu niyə edirsən? Deyir ki, belə yaxşıdı, həm yoldan keçən su içmiş olur, həm də atanıza rəhmət oxuyur.

- Bəli, bizə atasızlığı hiss etdirməmək üçün bütün həyatı boyu çalışdı, çabaladı. Hər üçümüz ali təhsil aldıq, öz həyatımızda müəyyən uğurlar qazandıq. Bütün bunlarda anamın böyük zəhməti olub.

- Azərbaycanlılar üçün müqəddəs olan bir məkanda xaricilərin belə hərəkəti yolverilməzdir. Hesab edirəm ki, bu məsələyə çox ciddi yanaşılmalıdır. Biabırçılıqdır. Tək bu məsələdə yox bir çox elə hadisələr olub. Xiyabanda atamın məzarını ziyarət edərkən gənclərin orda çox ədəbsiz hərəkətlərini görüb utandığımızdan bilməmişik nə edək. Hesab edirəm ki, bu hallara nəzarət güclənməlidi. Və ayrıca biz çox istərdik ki, şəhərimizə gələn turistlərə 20 yanvar günü ilə bağlı məlumatı biz təkcə şifahi verməyək. Bunun üçün xiyabanın yaxınlığında xüsusi bir muzey açılsın və orada bütün şəhidlərimizlə, 20 yanvar hadisələriylə bağlı məlumatlar, materiallar, dəlillər toplansın. Bu azadlığımız uğrunda bir salnamədi, gələcəyimizə ötürülən bir tarixdi, daha ciddi yanaşılmalıdı bu mövzuya.

- Bəli, bir çox qurumlara müraciət etmişik, təkliflər vermişik. 20 Yanvar Fondu, 20 Yanvar Şəhid Ailələrinin Hüquqlarının Təmin Olunması İctimai Birliyi tərəfindən də müxtəlif müraciətlər olunub. Amma təəsüf ki baxan, maraqlanan yoxdu.

- İnşaAllah

- Çox şeyi dəyişdi ən əsası azadlığımızı bərpa edə bildik, sovet əsarətindən qurtula bildik. Lakin dəyişə bilmədiyi şeylər də var təbii ki... Unutqanlığımızı, tarixdə baş verənlərlə bağlı yaddaşsızlığımızı dəyişə bilmədi. Rüşvətə meyilliliyimizi dəyişə bilmədi...

- Mən təşəkkür edirəm, öz adımdan da, ailəm adından da minnətdarlığımı bildirirəm. Çox sağ olun. Var olun!