Rusiya sülhməramlılarının Azərbaycanın ziyanına hər hansı addımı dərhal Ortaq Mərkəzdə fiksə olunacaq ki, burada Türkiyə hərbçilərinin nəzarət etməsi Azərbaycanın birbaşa maraqlarının müdafiəsi deməkdir...

44 gün davam etmiş İkinci Qarabağ müharibəsinin sonunda imzalanan 10 noyabr sənədinin daha bir bəndi reallaşmaq üzrədir.

Yada salaq ki, imzalanmış atəşkəs razılaşmasından sonra vəziyyəti müşahidə etmək üçün Rusiya ilə Türkiyə Ortaq Mərkəzin yaradılması razılaşdırılıb. Türkiyə və Rusiya Müdafiə nazirlikləri arasında noyabrın 11-də sənəd imzalansa da, detallarla bağlı müzakirələr dekabrın 1-dək həm Ankarada, həm Moskvada davam edib. Mərkəzə dair danışıqlar dekabrın 1-də yekunlaşıb.
Milli müdafiə naziri Hulusi Akar razılaşmanı şərh edərək deyib ki, "indi Ortaq Mərkəzin yerinin inşası aparılır, dostlarımız orada çox qısa müddətdə fəaliyyətə başlayacaq və atəşkəsin qalıcı olmasına çalışacaqlar".

BBC-türkcə”nin verdiyi məlumata görə, Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın dekabrın 9-u və 10-u Bakıya səfəri Ortaq Mərkəzin hərbçilərin ixtiyarına verilmə tarixinə təsadüf edir. BBC iki Azərbaycan rəsmisinə istinadən "müzakirələrdə Gəncə və Bərdənin ön plana çıxdığını, lakin Türkiyənin Dağlıq Qarabağa bir qədər uzaq məsafədə yerləşən Gəncəyə etiraz etdiyini, beləliklə də mərkəzin Dağlıq Qarabağın 15 kilometrlik uzaqlığında olan Bərdədə yaradılmasının planlaşdırıldığını” iddia edib. Türkiyə hərbi mənbələri bu məlumatı təsdiqləməyib.

BBC onu da yada salıb ki, Türkiyə Prezidenti "bu mərkəz Azərbaycanın işğaldan azad edilmiş torpaqlarında yaradılacaq" deyib, lakin o, "daha dəqiq yerinə Azərbaycanın qərar verəcəyini" bildirib. Kreml isə bu mərkəzin Dağlıq Qarabağ bölgəsində olmayacağını və türk əsgərlərinin ərazidə fəaliyyət göstərməyəcəyini vurğulayıb.

"BBC-rusca” isə bir gün əvvəl bildirib ki, mərkəz Dağlıq Qarabağ sərhədinə "çox yaxın" və birbaşa Azərbaycanla əlaqəli bölgədə yerləşəcək. "Əvvəllər də hərbi baza olaraq istifadə edilmiş, lakin qarşıdurmalarda zərər görmüş bir tikilinin yenidən bərpa edilərək mərkəzin inzibati binası olaraq istifadə olunacağı bildirilib”,- deyə məlumatda bildirilib.

"Azərbaycanla razılıq əsasında mərkəzin olacağı yer müəyyən edilib – mərkəz Ağdamda yerləşəcək”. Bu barədə isə son olaraq "Vestnik Kavkaz" məlumat verib. İddia olunur ki, Ağdamdan Türkiyə hərbçiləri 10 noyabr razılaşmasının yerinə yetirilməsinə dronlar vasitəsilə nəzarət edəcəklər. Müşahidə əsasən erməni əhalinin yaşadığı ərazilərdə aparılacaq.

 Rusiya təhlükəsizlik mənbələri bu mərkəzin bir il xidmət edəcəyini bildirir, Ankara və Bakı isə razılaşmada vaxt məhdudiyyətinin olmadığını bəyan ediblər.

 

Türkiyə ordusunun Qarabağa gəlməsi ilə bağlı mövzu ətrafında xüsusilə Rusiya mediasında spekulyasiyalar hələ də davam edir. Bu məsələdə bir qısqanclıq da hiss olunmaqdadır ki, səbəb hamıya aydındır. Türkiyə qoşunlarının Qarabağın ermənilər yaşayan ərazilərində yerləşdirilməyəcəyi əvvəldən də bəlli idi, çünki əks halda Ermənistanın 10 noyabr kapitulyasiyası sənədinin imzalaması bəlkə də mümkün olmazdı. Türkiyənin Qarabağ probleminin həllində həlledici rolu olduğunu Azərbaycan Prezidenti dəfələrlə vurğulayıb.

Rəcəb Tayyib Ərdoğanın 10 dekabrda keçiriləcək Qələbə Paradına dəvət edilməsi Türkiyənin bundan sonra da xüsusilə hərbi sahədə Azərbaycanda fəal siyasətini davam etdirəcəyi deməkdir. Türkiyə ordusunu Qarabağda sülhməramlı missiyada ön təmas nöqtələrində görməyə bilərik, amma qardaş ölkə bütün gücü ilə daima Azərbaycanın yanındadır.

Ortaq Mərkəzin hələ Ağdamda yerləşəcəyi rəsmi təsdiqlənməsə də, türk generallarının da yer alacağı Ortaq Mərkəz Qarabağda sülhün qorunmasına səlahiyyətlidir və bəlkə də hər şey indi bu Ortaq Mərkəzdə razılaşdırılacaq. Məsələn, Rusiya sülhməramlılarının Azərbaycanın ziyanına hər hansı addımı dərhal Ortaq Mərkəzdə fiksə olunacaq ki, burada Türkiyə hərbçilərinin nəzarət etməsi Azərbaycanın birbaşa maraqlarının müdafiəsi deməkdir...

O səbəbdən Türkiyə hərbçilərinin sayı və ya təmas nöqtələrində olub-olmaması prinsipial məsələ deyil, əsas odur ki, Türkiyə Qarabağda sülhyaratma əməliyyatında var və bizim maraqların tam qorunacağına şübhə yoxdur.

Orxan ƏLİYEV

 

(Yazı Musavat.com-a istinadən verilib)

 

qadinkimi.com